23 april 2018

Het grote figuren blogbericht

Het blogbericht Tabellen en figuren uit februari 2015 is veruit het meest gelezen artikel op dit blog: meer dan 150.000 keer! In juni 2016 is het bericht Veelgestelde vragen toegevoegd, toch worden er nog regelmatig vragen over dit onderwerp gesteld, met name wat onder een figuur vermeld moet worden. Dat is ook niet zo verwonderlijk, er bestaan figuren in allerlei soorten en maten, variƫrend van letterlijk overgenomen uit een bestaande bron tot helemaal zelf gemaakt. In dit blogbericht komen alle variaties van figuren aan bod.

 1 Figuur overgenomen uit boek
 2 Figuur overgenomen uit tijdschriftartikel
 3 Figuur overgenomen uit webpagina
 4 Figuur overgenomen uit online bestand (pdf, Word, Excel, etc.)
 5 Figuur gebaseerd op bestaande bron(nen)
 6 Figuur gebaseerd op niet gepubliceerde bron(nen)
 7 Figuur gebaseerd op eigen onderzoek

Algemeen 
Onder figuren vallen alle afbeeldingen (grafiek, diagram, tekening, foto, etc.) behalve tabellen. Een figuur heeft altijd een nummer en een titel/omschrijving. De omschrijving van een bestaand figuur kan gewijzigd worden als dat de inhoud of de relatie tot de tekst verduidelijkt. Figuur wordt altijd met een hoofdletter geschreven als er naar een specifieke afbeelding wordt verwezen: Figuur 1, Figuur 2, etc.
Schrijf niet "op onderstaande figuur is te zien" of "op de figuur op de volgende pagina is te zien", maar "op Figuur 1 is te zien dat" of  "de onderzoeksgegevens (zie Figuur 2) laten zien dat".
De tekst onder de figuur kan eventueel in een kleiner lettertype worden gezet.
Nummer in de hoofdtekst figuren door, ongeacht de hoofdstukken. De nummering van figuren in bijlagen begint tekens bij 1, zie ook Bijlage - Tabellen en figuren.


1 Figuur overgenomen uit boek
De verwijzing bestaat uit vier delen: in de tekst, boven en onder de figuur en in de bronnenlijst. Wanneer de figuur wordt gewijzigd, noteer dan ‘Aangepast overgenomen uit’ in plaats van ‘Overgenomen uit’. Het copyright bij figuren uit boeken ligt meestal bij de uitgever en staat in de meeste gevallen op een van de eerste pagina’s. Soms staat onder de figuur het copyright aangegeven.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    Opmerking. Overgenomen uit Hoofdtitel cursief (p. X) door A. Auteur, jaartal, Uitgever. Copyright jaartal, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst

    Auteur, A. (jaartal). Titel cursief. Naam Uitgever.

Voorbeeld
  • Tekst

    In Figuur 1 is te zien dat ...

  • Boven figuur

    Figuur 1

    Voorbeeld van een taartdiagram

  • Onder figuur

    Opmerking
    . Overgenomen uit Onderzoek doen! (p. 181) door T. Fischer en M. Julsing, 2014, Noordhoff Uitgevers. Copyright 2014, Noordhoff Uitgevers.

  • Bronnenlijst

    Fischer, T., & Julsing, M. (2014). Onderzoek doen! Kwantitatief en kwalitatief onderzoek (2e druk). Noordhoff Uitgevers.
     

2 Figuur overgenomen uit tijdschriftartikel
De verwijzing bestaat uit vier delen: in de tekst, boven en onder de figuur en in de bronnenlijst. Wanneer de figuur wordt gewijzigd, noteer dan ‘Aangepast overgenomen uit’ in plaats van ‘Overgenomen uit’. Het copyright bij figuren uit tijdschriftartikelen ligt meestal bij de uitgever en staat in de meeste gevallen onderaan de eerste of laatste pagina of op de website van de uitgever.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    Opmerking. Overgenomen uit "Hoofdtitel artikel" door A. Auteur, jaartal, Titel tijdschrift cursief, jaargang cursief, p. X. Copyright jaartal, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst

    Auteur, A. (jaartal). Titel artikel. Titel tijdschrift cursief, jaargang cursief(afleveringsnummer), eerste paginanummer-laatste paginanummer. doi (indien vermeld)

Voorbeeld
  • Tekst

    In Figuur 2 is te zien dat …

  • Boven figuur

    Figuur 2

    Ingewikkelde vrienden herkennen

  • Onder figuur

    Opmerking. Overgenomen uit "Vriend of vijand?" door M. C. van der Laan en E. P. Ravestijn, 2017, Tijdschrift voor Psychiatrie, 43, p. 325. Copyright 2017, Stichting Tijdschrift voor Psychotherapie.

  • Bronnenlijst

    Van der Laan, M. C., & Ravestijn, E. P. (2009). Vriend of vijand? Vriendschapsrelaties in de schematherapeutische behandeling van adolescenten. Tijdschrift voor Psychiatrie, 43(5), 317-329. https://doi.org/10.1007/s12485-017-0213-9


3 Figuur overgenomen uit webpagina
De verwijzing bestaat uit vier delen: in de tekst, boven en onder de figuur en in de bronnenlijst. Wanneer de figuur wordt gewijzigd, noteer dan ‘Aangepast overgenomen uit’ in plaats van ‘Overgenomen uit’. Het copyright bij figuren van een webpagina kan soms lastig te achterhalen zijn. De meeste websites vermelden onderaan de pagina het copyright, vaak worden bestaande figuren gebruikt en zou het copyright bij de figuur moeten staan. Als het jaar van copyright ontbreekt, noteer dan ‘Copyright z.d.’.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    Opmerking. Overgenomen uit Titel webpagina door A. Auteur, jaartal (http://xxxx). Copyright jaartal, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst

    Auteur, A. (jaartal, dag maand). Titel webpagina. Naam website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van http://xxxx

Voorbeeld
N.B. De toevoeging [Illustratie] is niet verplicht maar geeft dat aan dat alleen verwezen wordt naar de afbeelding.

   
4 Figuur overgenomen uit online bestand (pdf, Word, Excel, etc.)
De verwijzing bestaat uit vier delen: in de tekst, boven en onder de figuur en in de bronnenlijst. Wanneer de figuur wordt gewijzigd, noteer dan ‘Aangepast overgenomen uit’ in plaats van ‘Overgenomen uit’. Het copyright bij figuren uit een online document ligt meestal bij de uitgever/organisatie en staat in de meeste gevallen op de eerste of de laatste pagina of op de website van de uitgever/organisatie.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    Opmerking. Overgenomen uit Hoofdtitel cursief (p. X) door A. Auteur, jaartal (http://xxxx). Copyright jaartal, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst

    Auteur, A. (jaartal). Titel document. Naam organisatie of website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van http://xxxx

Voorbeeld
  
5 Figuur gebaseerd op bestaande bron(nen)
De opmaak van een eigen figuur bestaat, naast een verwijzing in de tekst, uit figuur + nummer + titel boven de afbeelding. Onder de figuur komen tevens korte verwijzingen te staan van de bestaande bron(nen) die voor het samenstellen van de figuur gebruikt is/zijn door middel van letters in superscript.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    aAuteur (jaartal, p. X). bAuteur (jaartal, p. X).

  • Bronnenlijst

    Standaardvermelding(en) van boek, tijdschriftartikel, webpagina, etc.
Voorbeeld
  • Tekst

    In Figuur 5 is te zien dat …

  • Bronnenlijst

    Fischer, T., & Julsing, M. (2014). Onderzoek doen! Kwantitatief en kwalitatief onderzoek (2e druk). Noordhoff Uitgevers.

Van der Donk, C., & Van Lanen, B. (2019). Praktijkonderzoek in zorg en welzijn (3e herziene druk). Uitgeverij Coutinho.

N.B. Dit is een fictief voorbeeld uit Word, de publicaties waar naar verwezen wordt bestaan wel. De volgorde bij het onderschrift is niet alfabetisch maar op volgorde van verwijzing in de figuur.

 
6 Figuur gebaseerd op niet gepubliceerde bron(nen)
De opmaak van een figuur bestaat, naast een verwijzing in de tekst, uit figuur + nummer + titel boven de figuur, gevolgd door een korte uitleg over de herkomst van de gegevens. Onder niet gepubliceerde bronnen valt alle informatie die voor de lezer van de tekst niet is terug te vinden, bijvoorbeeld informatie verkregen van een stageinstelling.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder figuur

    Opmerking. Uitleg over herkomst.

  • Bronnenlijst

    Geen vermelding. 
Voorbeeld
  • Tekst

    In Figuur 6 is te zien dat … 


N.B. Dit is een fictief voorbeeld uit Word. De datum verwijst naar de dag waarop de gegevens zijn verkregen.


7 Figuur gebaseerd op eigen onderzoek
Omdat de figuur geheel eigen werk is komt er nergens een bronvermelding te staan. De opmaak van een eigen figuur bestaat, naast een verwijzing in de tekst, uit figuur + nummer + titel boven de figuur.
  • Tekst

    In de tekst wordt altijd verwezen naar de figuur met het nummer.

  • Boven figuur

    Figuur X

    Titel figuur

  • Onder de figuur

    Met een asterisk * kan eventueel een onderdeel van de figuur worden toegelicht.

  • Bronnenlijst

    Geen vermelding. 
Voorbeeld
  • Tekst

    In Figuur 7 is te zien dat …


N.B. Dit is een fictief voorbeeld uit Word.

Zie ook de blogberichten:
 
Deze pagina is op 1 september 2021 en 29 maart 2022 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

20 opmerkingen:

  1. Vermeld je copyright in Subscript onder de illustratiebeschrijving (Figuur + nummer + titel) als het gaat om het overnemen van een niet online gepubliceerde illustratie. In dit geval: een illustratie vanuit een bestandopslag met inlog, waarbij er op de illustratie een copyright vermeld staat.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. De copyrightvermelding mag in een kleiner lettertype, bijvoorbeeld in superscript. Zorg er wel voor dat de vermelding leesbaar blijft.

      Verwijderen
  2. Welke vermelding zet je onder een afbeelding in de hoofdtekst wanneer er meerdere afbeeldingen zijn samengevoegd?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Zet twee (of meer, afhankelijk van het aantal originele afbeeldingen) verwijzingen onder de nieuwe afbeelding. Begin een nieuwe regel met Overgenomen etc.
      Als het onderschrift lang en overzichtelijk wordt kan er ook voor gekozen worden om deze informatie in een bijlage te zetten.

      Verwijderen
  3. Ik moet een figuur verwijzen uit het boek Ontwerpen voor zorg en welzijn van van 't Veer et al (2020), namelijk de double diamond-model uit H 3.4. Dit figuur is alleen afkomstig van een andere bron, maar als ik de link invoer op het internet (van de bronnenlijst) dan geeft hij aan dat de pagina niet meer bestaat. Hoe moet ik dit nu goed APA verwijzen in zowel de tekst als de bronnenlijst?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Je verwijst alleen naar de bron die jij geraadpleegd hebt, maar het klopt dat je onder de afbeelding ook de oorspronkelijke bron (de auteursrechthebbende) noemt. Daarvoor hoef je de originele website niet te bekijken omdat deze gegevens (2017 + Design Council) door Van ’t Veer et al. worden genoemd.

      Boven de afbeelding:

      Figuur 1

      Double Diamond-model

      Onder de afbeelding, mag in een kleiner lettertype:

      Opmerking. Overgenomen uit Ontwerpen voor zorg en welzijn (p. 80) door J. van ’t Veer et al., 2020, Uitgeverij Coutinho. Copyright 2017, Design Council.

      In de bronnenlijst:

      Van 't Veer, J., Wouters, E., Veeger, M., & Van der Lugt, R. (2020). Ontwerpen voor zorg en welzijn. Uitgeverij Coutinho.

      Verwijderen
  4. Voor een opdracht moet ik een rationale schema maken via Rationaleonline. In dit schema zitten verschillende apa verwijzingen. Dit schema plaats ik middels printscreens in mijn verslag waarbij boven de printscreen: figuur 1.. wordt geplaatst.
    Moet ik onder het figuur (de rationale) een apa verwijzing plaatsen?
    Alvast bedankt!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wanneer je een online programma gebruikt voor het maken van een afbeelding vermeld je dit Ć©Ć©n keer in de tekst en in de bronnenlijst. Je verwijst naar de beginpagina, zodat de lezer van jouw tekst eventueel zelf de website kan bekijken. Een voorbeeld:

      Tekst
      De redeneerschema’s (zie Figuur 1 en 2) zijn gemaakt met het online programma Rationale (Critical Thinking Skills, z.d.).

      Bronnenlijst
      Critical Thinking Skills. (z.d.). Rationale [Webapplicatie]. Geraadpleegd op 3 januari 2023, van https://www.rationaleonline.com/

      Gebruik voor de verwijzingen in de figuur het sjabloon zoals beschreven bij 5 Figuur gebaseerd op bestaande bron(nen).

      Verwijderen
    2. Bedankt voor de reactie!
      Als er in de rationale al meerdere keren wordt verwezen naar de bronnen. Moet dit dan nogmaals onder de figuur in superscript?

      En als het in de rationale persoonlijke communicatie betreft, hoe wordt dit dan weergegeven onder de figuur?

      Verwijderen
    3. Zet in het schema zelf alleen a, b, c, etc. in superscript en onder de figuur de verwijzing (zie voorbeeld 5).
      Gebruik dit ook voor persoonlijke communicatie, dus in de tekst a, b, c, etc. in superscript en onder de figuur naam of organisatie + datum; 'persoonlijke communicatie' mag worden weggelaten.

      Verwijderen
    4. Waar moet in de bronvermelding het gedeelte tussen vierkante haken staan?

      Verwijderen
    5. Achter de titel van de webpagina, zie ook het voorbeeld in mijn eerste reactie van 3 januari.

      Verwijderen
    6. Dankjewel!
      Ik heb een figuur gemaakt op de site Miro.

      Kan ik dan in de tekst zetten:
      Het …. (zie Figuur 2) is gemaakt met het online programma Miro (z.d.).
      Of is dit niet volledig genoeg?

      Verwijderen
    7. Dit is juist; behalve in de tekst komt er ook een vermelding in de bronnenlijst.

      Verwijderen
    8. Bedankt voor de reactie!
      Ik weet niet op welk blog ik deze vraag kan stellen.

      Stel je gebruikt een site als hulpmiddel om een reflectie te schrijven, op die site staat bv in welke fase van de reflectie welk onderdeel moet komen.

      Kan je dan in de tekst aangeven dat: de reflecties met behulp van dit model zijn gemaakt en de informatie afkomstig is van achternaam auteur (datum).

      Waarna de reflecties volgen?

      Verwijderen
    9. Dat is juist, zie eventueel ook het blogbericht Citaat opsomming. Dit blogbericht gaat over het citeren van een opsomming maar kan ook toegepast worden bij een parafrase.

      Verwijderen
    10. Dank. Als een keer benoemen voldoende? Of moet dit in elk hoofdstuk waar dit model voor is gebruikt worden herhaald?

      Verwijderen
    11. Een keer benoemen is voldoende, eventueel kan in de tekst worden aangegeven dat het model voor meerdere hoofdstukken is gebruikt.

      Verwijderen
  5. Ik heb een schematisch overzicht gemaakt van mijn methode met de site Canva.
    In de tekst verwijs ik er zo na: "In Figuur 1 is de methode, gemaakt met het online designplatform Canva (z.d.), schematisch weergegeven."
    In de bronnenlijst vermeld ik het zo: Canva. (z.d.). Geraadpleegd op 3 februari 2023 van https://www.canva.com/

    Moet ik in de tekst onder de figuur ook bronvermelding gebruiken? Moet ik mijzelf daar als auteur neerzetten?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Over Canva en vergelijkbare webapplicaties heb ik een uitleg geschreven op mijn andere APA-blog: APAstaartje: De informatieve infographic.

      Verwijderen