16 december 2020

Plaats bronverwijzing in tekst [2]

Eén van de meest gelezen berichten op dit blog is Plaats bronverwijzing in tekst uit 2017. In dit bericht wordt voornamelijk ingegaan op de bronverwijzing binnen een zin, maar: hoe verwijs je naar een bron verdeeld over meerdere zinnen, bijvoorbeeld in combinatie met je eigen onderzoek?

Voor de lezer van het verslag moet altijd duidelijk zijn welk gedeelte van de tekst gebaseerd is op een bestaande bron en welk deel een weergave is van het eigen onderzoek.
Als een verwijzing meerdere zinnen beslaat hoeft niet achter iedere zin dezelfde bronverwijzing herhaald te worden.
Onderstaande voorbeelden laten een foutieve en een juiste vermelding zien.


Voorbeeld 1 - Bestaande bron en eigen onderzoek

Fout
Voor ons onderzoek hebben we een enquête gehouden onder de vrijwilligers van de zorginstelling. Deze mensen willen zich graag inzetten voor de samenleving (Bijlsma & Janssen, 2015).

In dit voorbeeld lijkt het of Bijlsma en Jansen de vrijwilligers van de zorginstelling beschrijven, maar dat is niet het geval. De auteurs hebben een boek geschreven waarin vrijwilligerswerk wordt besproken maar zijn niet bekend met de enquête.

Goed
Voor ons onderzoek hebben we een enquête gehouden onder de vrijwilligers van de zorginstelling. In het welzijnswerk in Nederland zijn veel vrijwilligers actief, mensen willen zich graag inzetten voor de samenleving (Bijlsma & Janssen, 2015).

Door de toevoeging ‘welzijnswerk in Nederland’ wordt duidelijk dat het hier niet gaat om de vrijwilligers van de zorgstelling uit de enquête maar om vrijwilligers in de sociale sector.


Voorbeeld 2 - Bestaande bron en eigen ervaring

Fout
Ik vond het lastig om niet meteen in te grijpen om het probleem op te lossen, want bij waarnemen observeer je het gedrag van anderen zonder een oordeel te geven (Geenen, 2017, p. 150).

Het is juist dat Geenen in haar omschrijving van waarnemen aangeeft dat er niet meteen een probleem hoeft te worden opgelost, maar het lijkt nu alsof de ik-persoon Geenen zelf is en dat is onjuist.

Goed
Bij waarnemen observeer je het gedrag van anderen zonder een oordeel te geven en zonder meteen iets te willen oplossen (Geenen, 2017, p. 150). Ik vond het lastig om niet meteen in te grijpen.

Door van de zin twee aparte zinnen te maken is voor de lezer duidelijk dat de omschrijving van Geenen afkomstig is. De tweede zin beschrijft de ervaring van de schrijver van het verslag.


Voorbeeld 3 - Herhaling bronverwijzing

Fout
Volgens psycholoog Jean Piaget kenmerkt de kleutertijd zich door zowel stabiliteit als grote veranderingen (Feldman, 2020). Hij beschrijft het preoperationeel stadium dat betrekking heeft op de cognitieve ontwikkeling van het tweede tot het zevende jaar (Feldman, 2020). In deze periode groeit het gebruik van symbolisch denken, ontstaat het vermogen om te redeneren en neemt het gebruik van concepten toe (Feldman, 2020).

Het is juist dat de drie zinnen gebaseerd zijn op het boek van Feldman maar het telkens noemen van dezelfde verwijzing is overbodig en storend voor de lezer. In dit voorbeeld volstaat om aan het begin van de alinea de verwijzing te plaatsen:

Goed
Volgens psycholoog Jean Piaget, zoals beschreven door Feldman (2020), kenmerkt de kleutertijd zich door zowel stabiliteit als grote veranderingen. Piaget beschrijft het preoperationeel stadium dat betrekking heeft op de cognitieve ontwikkeling van het tweede tot het zevende jaar. In deze periode groeit het gebruik van symbolisch denken, ontstaat het vermogen om te redeneren en neemt het gebruik van concepten toe.

Let op dat in de tweede zin niet ‘hij’ staat, zoals in het foutieve voorbeeld, maar ‘Piaget’. In de eerste zin worden immers twee namen genoemd, door de naam nogmaals te noemen is voor de lezer duidelijk wie bedoeld wordt.


Voor de volledigheid de vermelding van bovenstaande publicaties in een bronnenlijst:

Bijlsma, J., & Janssen, H. (2015). Sociaal werk in Nederland: Vijfhonderd jaar verheffen en verbinden (3e herziene druk). Uitgeverij Coutinho.

Feldman, R. (2020). Ontwikkelingspsychologie (D. van Loon, L. Voets, & G. van der Wielen, Nederlandstalige bew.; V. Walsmit, G. Bouman, T. Zuiderbaan, & M. Kerkhof, Vert.; 8e editie). Pearson.

Geenen, M.-J. (2017). Reflecteren: Leren van je ervaringen als professional (2e herziene druk). Uitgeverij Coutinho.

 
Deze pagina is op 16 september 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

30 november 2020

Podcasts

Volgens onderzoek van Markteffect luisteren miljoenen mensen naar podcasts. Tijd voor de vraag: hoe verwijs je naar een (aflevering van een) podcast?

Een podcast is een geluids- of videobestand dat online of via een app beluisterd of bekeken kan worden. De meeste podcasts bestaan uit meerdere delen. Er kan zowel naar een complete podcastreeks als naar een losse aflevering worden verwezen.

Bronvermelding van een podcast:

Achternaam, A. (Functie). (jaartal eerste aflevering-jaartal laatste aflevering). Titel podcast [Audio of Video podcast]. Productiebedrijf. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://xxxx

Noteer de belangrijkste maker(s) van de podcast met tussen haakjes de functie in de taal van de podcast. Als deze informatie ontbreekt kunnen dit ook andere personen zijn, bijvoorbeeld de producent of de naam van de organisatie.
Vervang het jaartal van de laatste aflevering door ‘heden’ zolang er nieuwe afleveringen worden gemaakt. Geef tussen tussen vierkante haakjes aan of het om een audio of video podcast gaat.
Het productiebedrijf, de raadpleegdatum en weblink komen te vervallen als deze niet bekend zijn, bijvoorbeeld als de podcast via een app wordt beluisterd.

Blokhuis, L. (Presentator). (2019-heden). Top 2000 a gogo [Audio podcast]. NTR. Geraadpleegd op 30 november 2020, van https://podcasts.apple.com/nl/podcast/top-2000-a-gogo/id1492682373?l=en

In de tekst: (Blokhuis, 2019-heden)
of: Blokhuis (2019-heden)

Arnett, W., Bateman, J., & Hayes, S. (Hosts). (2020-heden). Smartless [Audio podcast]. Simplecast. Geraadpleegd op 30 november 2020, van https://podcasts.apple.com/us/podcast/smartless/id1521578868

In de tekst: (Arnett et al., 2020-heden)
of: Arnett et al. (2020-heden)

Bronvermelding van een aflevering uit een podcast:

Achternaam, A. (Functie). (jaartal, dag maand). Titel aflevering (Nr.) [Aflevering audio of video podcast]. In Titel podcast. Productiebedrijf. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://xxxx

Noem wanneer een podcast uit meerdere seizoen bestaat waarbij de nummering bij één begint ook het seizoensnummer. Als nummering ontbreekt kan deze worden weggelaten.

Blokhuis, L. (Presentator). (2020, 6 november). Simon & Garfunkel – The Sound of Silence (Seizoen 2, nr. 1) [Aflevering audio podcast]. In Top 2000 a gogo. NTR. Geraadpleegd op 30 november 2020, van https://podcasts.apple.com/nl/podcast/simon-garfunkel-the-sound-of-silence/id1492682373?i=1000497502452&l=en

In de tekst: (Blokhuis, 2020)
of: Blokhuis (2020)

Arnett, W., Bateman, J., & Hayes, S. (Hosts). (2020, 31 augustus). Robert Downey Jr. [Aflevering audio podcast]. In Smartless. Simplecast. Geraadpleegd op 30 november 2020, van https://podcasts.apple.com/us/podcast/robert-downey-jr/id1521578868?i=1000489613549

In de tekst: (Arnett et al., 2020)
of: Arnett et al. (2020)

In het laatste voorbeeld wordt acteur Robert Downey Jr. geïnterviewd. Hij is geen maker van de podcast en wordt niet genoemd in de bronmelding. Zijn naam kan uiteraard wel in de tekst vermeld worden. In onderstaande zin wordt hij geciteerd, vermeld bij een citaat ook het tijdstip in de bronverwijzing. Bij een parafase mag dit ook maar het is niet verplicht.

Over zijn toekomstplannen zegt Robert Downey Jr. “I wanna write and direct even though it just sounds like the worst job in the world” (Arnett et al., 2020, 50:40).

Deze pagina is op 20 september 2021 aangepast zodat de inhoud 
overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

31 oktober 2020

Links: Ja of nee? [4] - URL-shortener

Ruim zes jaar geleden, nog voordat dit blog van start ging, werd de vraag gesteld: mag je een lange of ingewikkelde weblink inkorten met behulp van een URL-shortener?


Omdat deze vraag niet werd beantwoord in de Publication Manual of the American Psychological Association of het APA Style blog, werd deze voorgelegd aan de APA Style Experts in Amerika. Het antwoord was: “no, APA Style does not permit the use of URL shortening services”.

Inmiddels zijn we een aantal jaren en een nieuwe versie van officiële handleiding verder. In de 7e editie staat op pagina 300, § 9.36, dat indien gewenst lange links nu wel mogen worden ingekort met hulp van een URL-shortener. Het advies is om iedere nieuwe link te controleren om te zien of de juiste webpagina wordt weergegeven. Soms bieden websites zelf een ingekorte link aan.

De bekendste URL-shortener is Bitly. Deze dienst is gratis, net als onder andere TinyURL en Tiny.CC. Er is ook een URL-shortener speciaal voor doi-links (zie Links: ja of nee? [2] - DOI), de shortDOI Service.

In Nederland biedt SURF edu.nl aan, een privacy-vriendelijke manier om eenvoudig verkorte URL’s aan te maken. De links verlopen niet. De service is kosteloos voor alle studenten, medewerkers en onderzoekers van instellingen die bij SURF zijn aangesloten. Inloggen gaat met het account van de onderwijsinstelling via SURFconext.

Dijkhuis, D. (2021, 29 juli). Waarom eten we bij emoties en stress (en wanneer wordt dat een eetstoornis)? NU.nl. Geraadpleegd op 20 september 2021, van https://www.nu.nl/gezondheid/6148063/waarom-eten-we-bij-emoties-en-stress-en-wanneer-wordt-dat-een-eetstoornis.html

Dijkhuis, D. (2021, 29 juli). Waarom eten we bij emoties en stress (en wanneer wordt dat een eetstoornis)? NU.nl. Geraadpleegd op 20 september 2021, van https://edu.nl/494jg


Deze pagina is op 20 september 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd
.
 

29 september 2020

Cursief: Wanneer wel, wanneer niet?

Dat bij een vermelding van een publicatie in een bronnenlijst de titel schuin geschreven wordt is een basisregel van de APA-richtlijnen, maar: wanneer wordt een gedeelte van de tekst of bronnenlijst cursief gezet en wanneer niet? 

Wanneer wel?

  • Titels van boeken, webpagina’s, kranten, afstudeeropdrachten en andere op zichzelf staande titels, zowel in een bronnenlijst als in de tekst.

    Lubach, A. (2020). Stoorzender. Podium Uitgeverij.

    In zijn boek Stoorzender schrijft Arjen Lubach (2020) onder meer over zijn televisieprogramma Zondag met Lubach

  • Bij tijdschriften worden zowel de titel van het tijdschrift als het volumenummer (jaargang) cursief geschreven.

    Garbe, J., Albrecht, T., Levermann, A., Donges, J. F., & Winkelmann, R. (2020). The hysteresis of the Antarctic ice sheet. Nature, 585(7826), 538-544. https://doi.org/10.1038/s41586-020-2727-5

  • Een woord, begrip of afkorting afkomstig uit een andere taal of niet bekend in de taal waarin de tekst wordt geschreven. Zet deze term alleen de eerste keer cursief. Raadpleeg bij twijfel een woordenboek, zet het woord alleen cursief als het er niet in staat.
    Als young professional ben je hoger opgeleid en sta je aan het begin van je carrière. 
  • Latijnse termen voor het aanduiden van soorten, rassen en geslachten.
    De Ciconia ciconia (ooievaar) is een grote, witte vogel met zwarte vleugelranden en rode poten en snavel.
  • Een enquêteschaal (let op: niet de getallen).
    Op een schaal van 1 (zeer slecht) tot 10 (uitmuntend).
  • Sommige testresultaten, symbolen uit de statistiek en variabele wiskunde.
    Bij de notatie y = f ( x ) is f de functie, x de variabele en y de waarde.


Wanneer niet?

  • Een citaat wordt nooit cursief geschreven, gebruik hiervoor alleen dubbele aanhalingstekens. Dit geldt ook voor citaten die als motto gebruikt worden.
     
  • Leestekens na een schuingedrukt woord, inclusief bronvermelding tenzij het leesteken deel uitmaakt van de titel, bijvoorbeeld de dubbele punt tussen hoofd- en ondertitel.
    Wat is polyamorie
  • Het benadrukken van een woord. Incorrect is: Ik geloof er niets van.
     
  • Leenwoorden die in het woordenboek staan, zoals mindfulness, et al., vis-à-vis en dragqueen.
     
  • Wanneer een titel één of meerdere schuingedrukte woorden bevat worden deze niet cursief genoteerd.

    Brown, E. F., & Wiley, J., Jr. (2011). Margaret Mitchell's Gone with the Wind: A bestseller's odyssey from Atlanta to Hollywood. Taylor Trade Publishing.

   
Deze pagina is op 16 september 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

31 augustus 2020

Afbeeldingen: Copyright, Creative Commons of in het publieke domein?

Bij het overnemen van bestaande afbeeldingen wordt, in tegenstelling tot het citeren of parafraseren van een gedeelte van de tekst, onder de tabel of figuur ook aangegeven wie het auteursrecht (copyright) heeft. Zie voor meer informatie Het grote tabellen blogbericht en Het grote figuren blogbericht, voorbeelden 1 tot en met 4.

De maker van de afbeelding is vaak ook de auteursrechthebbende maar dat kan ook een andere persoon of organisatie zijn als gebruik is gemaakt van een bestaande afbeelding of als het werk in opdracht is gemaakt, bijvoorbeeld van een uitgever.
Het is echter mogelijk dat de auteursrechthebbende vooraf heeft bepaald of en hoe de afbeelding mag worden hergebruikt door middel van een Creative Commons-licentie, kortweg CC.
Voor sommige afbeeldingen geldt dat dat deze niet (meer) onder het auteursrecht vallen, deze werken bevinden zich in het publieke domein.
In alle gevallen blijft bronvermelding verplicht, maar: hoe bepaal je de auteursrechtstatus?

Copyright
De maker van een oorspronkelijk werk (tekst, foto, film, compositie, etc.) krijgt automatisch het auteursrecht. In de meeste gevallen wordt dit in de publicatie duidelijk aangeven. In boeken wordt meestal op één van de eerste pagina's de auteursrechthebbende(n) vermeld, dit kan bijvoorbeeld de uitgever of de auteur zijn. Websites zetten meestal onderaan de pagina een copyrightvermelding.
In Nederlandse publicaties wordt het woord Copyright of het symbool © gebruikt.

Enkele voorbeelden:
  • De 7e editie van de Publication Manual of the American Psychological Association:
    Copyright © 2020 by the American Psychological Association (APA).
  • De vierde druk van het boek Elementaire sociale vaardigheden:
    © Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature, 1996, 2001, 2011, 2020
  • De website NU.nl:
    © 2020 DPG Media Digital B.V.
    Let op dat NU.nl vaak gebruik maakt van bestaande afbeeldingen.
  • De website Buienradar:
    Copyright © 2006 - 2020 Buienradar® is een geregistreerd merk van RTL Nederland
De APA-richtlijnen gebruiken alleen het woord Copyright + het jaartal, naam auteursrechthebbende(n), in bovenstaande voorbeelden zou dat bij overname van een afbeelding zijn:
  • Copyright 2020, American Psychological Association (APA).
  • Copyright 1996, 2001, 2011, 2020, Bohn Stafleu van Loghum, Springer Media B.V., Springer Nature.
  • Copyright 2020, DPG Media Digital B.V.
  • Copyright 2006-2020, RTL Nederland.
Neem de naam en jaartal(len) over zoals de publicatie aangeeft. Noteer z.d. bij het ontbreken van een jaartal en Onbekend bij het ontbreken van de naam van de auteursrechthebbende. Als zowel jaartal als naam ontbreken is de vermelding Copyright z.d., onbekend.

Let op dat bij het overnemen van een afbeelding met als doel deze opnieuw openbaar te maken, bijvoorbeeld door publicatie in een tijdschrift of in de HBO Kennisbank er toestemming nodig kan zijn van de auteursrechthebbende. Als er toestemming, voeg dan achter de copyrightvermelding 'Overgenomen met toestemming' toe.

Creative Commons

Makers van een origineel werk kunnen een Creative Commons licentie aan dit werk toevoegen. Deze licentie geeft aan of en hoe het werk mag worden overgenomen: wel of geen commercieel gebruik, wel of niet aanpassen, etc. Er zijn zes verschillende licenties, zie voor een toelichting Creative Commons uitleg. Met een CC-licentie komt het auteursrecht overigens niet te vervallen.

In de bronvermelding wordt de copyrightvermelding vervangen door deze licentie, bijvoorbeeld CC BY-NC-SA geeft aan: bronvermelding (BY), niet commercieel (NC) en gelijk delen (SA). Dit laatste houdt in dat bij aanpassing van de afbeelding dezelfde CC-licentie blijft gelden.

Inmiddels zijn er 500 miljoen afbeeldingen met een CC-licentie. Creative Commons heeft hier zelf een zoekmachine voor ontworpen: CC Search.
Noteer bij de bronvermelding de code en link deze naar de pagina waar de licentie wordt toegelicht, een voorbeeld:

Figuur 1

Mickey Mouse

Opmerking. Overgenomen uit Disney door A. Hassan, 2009 (https://www.flickr.com/photos/9710088@N06/4214021323). CC BY-NC-SA.

Publieke domein
Afbeeldingen zonder auteursrecht, bijvoorbeeld omdat de maker meer dan 70 jaar geleden is overleden, vallen in het publieke domein. Dit geldt ook voor werken waarvan de maker zelf afstand heeft gedaan van het auteursrecht. Let op dat het vervallen van het auteursrecht per land kan verschillen. Noteer bij afbeeldingen zonder auteursrecht In het publieke domein. In dit voorbeeld staat op de webpagina aangegeven dat de afbeelding publiek domein is:

Figuur 2

Walt Disney Concertzaal in Los Angeles

Opmerking. Overgenomen uit Walt Disney, concert, hall, Angeles door J. Sullivan, 2018 (https://pixnio.com/nl/het-platform/gebouwen/walt-disney-concert-hall-angeles). In het publieke domein.
 
Deze pagina is op 5 november 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.

15 juli 2020

De APA-richtlijnen uitgelegd: Verschillen 2e en 3e editie

De 3e, herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd: Een praktische handleiding voor bronvermelding in het hoger onderwijs is op 8 juli 2021 verschenen en wordt vanaf schooljaar 2021-2022 gebruikt. De vraag: welke APA-richtlijnen zijn veranderd? wordt regelmatig gesteld.

De Werkgroep APA heeft een overzicht gemaakt van de 10 belangrijkste wijzigingen. Dit overzicht staat ook op de auteursrechtenwebsite van SURF, inclusief een te downloaden versie in pdf. In onderstaand overzicht zijn ook voorbeelden toegevoegd.

Meerdere auteurs
1
2e editie
Tot en met vijf auteurs allemaal in de tekst noemen. Vanaf zes auteurs de eerste naam + et al. en bij tweede en latere verwijzingen vanaf drie auteurs de eerste + et al.
  • (Ketelaar, Hentenaar, & Kooter, 2011)
3e editie
Tot en met twee auteurs in de tekst noemen. Vanaf drie auteurs alleen de eerste naam gevolgd door et al.
  • (Ketelaar et al., 2011)
2
2e editie
In de bronnenlijst worden maximaal 8 auteurs vermeld voordat de bronvermelding wordt ingekort.

  • Wang, Y., Zhou, F., Zhang, D., Zhao, J., Du, R., Hu, Y., . . . Fu, S. (2020). Evaluation of the efficacy and safety of intravenous remdesivir in adult patients with severe COVID-19: Study protocol for a phase 3 randomized, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial. Trials, 21(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s13063-020-04352-9

3e editie
In de bronnenlijst worden maximaal 20 auteurs vermeld voordat de bronvermelding wordt ingekort.
  • Wang, Y., Zhou, F., Zhang, D., Zhao, J., Du, R., Hu, Y., Cheng, Z., Gao, L., Jin, Y., Luo, G., Fu, S., Lu, Q., Du, G., Wang, K., Lu, Y., Fan, G., Zhang, Y., Liu, Y., Ruan, S., . . . Fu, S. (2020). Evaluation of the efficacy and safety of intravenous remdesivir in adult patients with severe COVID-19: Study protocol for a phase 3 randomized, double-blind, placebo-controlled, multicentre trial. Trials, 21(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s13063-020-04352-9


Boek/ebook

3
2e editie
Vermelding van zowel plaatsnaam en de naam uitgever. Woorden als ‘uitgeverij’ worden weggelaten. Bij een ebook hoeft geen uitgever te worden vermeld.
  • Ketelaar, P., Hentenaar, F., & Kooter, M. (2011). Groepen in focus: In vier stappen naar toegepast focusgroeponderzoek. Den Haag: Boom Lemma.

  • Coolsaet, R. (2015). België en zijn buitenlandse politiek 1830-2015. Geraadpleegd op 15 juli 2020, van https://books.google.nl/books?id=3EcFBgAAQBAJ

3e editie
De plaatsnaam wordt weggelaten. De naam van de uitgever wordt overgenomen zoals die op de titelpagina staat vermeld. Ook bij een ebook wordt de uitgever vermeld.
  • Ketelaar, P., Hentenaar, F., & Kooter, M. (2011). Groepen in focus: In vier stappen naar toegepast focusgroeponderzoek. Boom Lemma uitgevers.

  • Coolsaet, R. (2015). België en zijn buitenlandse politiek 1830-2015. Van Halewyck. Geraadpleegd op 15 juli 2020, van https://books.google.nl/books?id=3EcFBgAAQBAJ

4
2e editie
Bij meerdere uitgevers wordt alleen de eerste naam genoemd.
  • Alink, L., Prevoo, M., Van Berkel, S., Linting, M., Klein Velderman, M., & Pannebakker, F. (2018). NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Leiden: Leiden University, Institute of Education and Child Studies.

3e editie
Bij meerdere uitgeverijen worden alle namen genoemd.
  • Alink, L., Prevoo, M., Van Berkel, S., Linting, M., Klein Velderman, M., & Pannebakker, F. (2018). NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Leiden University, Institute of Education and Child Studies; TNO Child Health.

5
2e editie
Als de organisatie gelijk is aan de uitgever wordt bij de naam van de uitgever ‘Auteur’ gezet.
  • American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association: The official guide to APA Style (7th edition). Washington: Auteur.

3e editie
Als de organisatie gelijk is aan de uitgever komt de naam van de uitgever te vervallen.
  • American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association: The official guide to APA Style (7th edition).


Tijdschriftartikel

6
2e editie
DOI mag vermeld worden als doi: of als link: https://dx.doi.org/ of https://doi.org/
  • Meijers, A. (2020) Breekt nood de wet? De regelgeving rondom de bestrijding van het coronavirus. Vakblad Sociaal Werk, 21(3), 37-38. doi:10.1007/s12459-020-0309-0

3e editie
DOI wordt alleen vermeld als link: https://doi.org/
7
2e editie
Het afleveringsnummer wordt alleen genoemd als iedere aflevering van het tijdschrift met pagina 1 begint.
3e editie
Het nummer van de aflevering wordt altijd genoemd.

Website

8
2e editie
De naam van de website wordt niet genoemd.
3e editie
De naam van de website wordt vermeld achter de titel, behalve als auteur/organisatie gelijk is aan naam van de website.

Figuur

9
2e editie
Bij een figuur naam en nummer onder de afbeelding.
  • Onder afbeelding:
    Figuur 1. Organogram. Afbeelding afkomstig van Stichting ABC, 15 juli 2020.
3e editie
Bij een figuur naam en nummer vetgedrukt boven de afbeelding en titel cursief, zoals bij een tabel.
  • Boven afbeelding:
    Figuur 1
     
    Organogram

  • Onder afbeelding:
    Opmerking. Afbeelding afkomstig van Stichting ABC, 15 juli 2020.

Proefschrift, afstudeeropdracht, stageverslag

10
2e editie
Plaatsnaam staat achter de naam van de onderwijsinstelling, omschrijving van het document achter de titel tussen ronde haakjes.
  • Van Oijen, S. (2010). Resultaat van pleegzorgplaatsingen: Een onderzoek naar breakdown en de ontwikkeling van adolescente pleegkinderen bij langdurige pleegzorgplaatsingen (Proefschrift). Rijksuniversiteit Groningen, Groningen.

3e editie
Plaatsnaam van de onderwijsinstelling komt te vervallen, omschrijving van het document achter de titel tussen vierkante haakjes.
  • Van Oijen, S. (2010). Resultaat van pleegzorgplaatsingen: Een onderzoek naar breakdown en de ontwikkeling van adolescente pleegkinderen bij langdurige pleegzorgplaatsingen [Proefschrift]. Rijksuniversiteit Groningen.


22 juni 2020

Hoofdstuk uit een boek: Wanneer wel, wanneer niet?

Een student stelde de volgende vraag: ik verwijs naar meerdere hoofdstukken uit hetzelfde boek, geschreven door verschillende auteurs. Volgens de APA-richtlijnen moet ik ieder hoofdstuk apart vermelden maar mag ik in plaats daarvan ook naar het gehele boek verwijzen? 

Wie naar een boek verwijst noemt de complete publicatie één keer in de bronnenlijst. In de tekst kan er meerdere keren naar verwezen worden. Door het vermelden van één of meer paginanummers kan worden aangegeven naar welk deel van het boek wordt verwezen. Titels van hoofdstukken worden niet aan de verwijzing toegevoegd maar kunnen uiteraard wel in de tekst genoemd worden.
Wanneer de hoofdstukken door verschillende auteurs zijn geschreven en het boek is samengesteld door één of meer redacteurs wordt ieder hoofdstuk waar naar verwezen wordt apart genoemd in zowel de tekst als in de bronnenlijst.

Onderstaand drie voorbeelden uit het boek De brede basis van het sociaal werk. Merk op dat de volgorde in de bronnenlijst wordt bepaald door de achternaam van de eerste auteur en niet de volgorde in het boek:

Omlo, J. (2017). Sociaal werkers als verbindingswerkers. In M. Spierts, A. Sprinkhuizen, M. Scholte, M. Hoijtink, E. de Jonge, & L. van Doorn (Reds.), De brede basis van het sociaal werk: Grondslagen, methoden en praktijken (pp. 273-286). Uitgeverij Coutinho. 

Tekst: (Omlo, 2017) 

Postma, D. W. (2017). Het werken met informele groepen in open situaties. In M. Spierts, A. Sprinkhuizen, M. Scholte, M. Hoijtink, E. de Jonge, & L. van Doorn (Reds.), De brede basis van het sociaal werk: Grondslagen, methoden en praktijken (pp. 229-245). Uitgeverij Coutinho. 

Tekst: (Postma, 2017) 

Sprinkhuizen, A., & Scholte, M. (2017). Vorm geven aan methodisch handelen vanuit een brede basis. In M. Spierts, A. Sprinkhuizen, M. Scholte, M. Hoijtink, E. de Jonge, & L. van Doorn (Reds.), De brede basis van het sociaal werk: Grondslagen, methoden en praktijken (pp. 99-122). Uitgeverij Coutinho. 

Tekst: (Sprinkhuizen & Scholte, 2017)
Terug naar de vraag van de student: is het ook toegestaan om één keer naar het complete boek te verwijzen? De bronvermelding ziet er dan zo uit:

Spierts, M., Sprinkhuizen, A., Scholte, M., Hoijtink, M., De Jonge, E., & Van Doorn, L. (Reds.). (2017). De brede basis van het sociaal werk: Grondslagen, methoden en praktijken. Uitgeverij Coutinho.

Aangeraden wordt om in de tekst bij een parafrase ook het hoofdstuknummer te noemen:

Tekst: (Spierts et al., 2017, Hoofdstuk 13)
Een argument om slechts één keer naar het gehele boek te verwijzen is dat het lijkt alsof er meerdere publicaties zijn geraadpleegd terwijl het om hetzelfde boek gaat. Daarnaast is het vermelden van één boek minder werk dan het vermelden van meerdere hoofdstukken.

Omdat zowel de officiële APA-handleiding als het officiële APA-blog geen antwoord geeft op deze vraag is deze voorgelegd aan de APA Style Experts in Amerika. Het antwoord was dat beide opties zijn toegestaan. Wees hier wel consequent in, dus ieder hoofdstuk apart of alleen het complete boek.
   

Deze pagina is op 21 september 2021 en 31 januari 2022 aangepast zodat de inhoud
overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

15 mei 2020

De APA-richtlijnen uitgelegd: 3e editie

Sinds het verschijnen van de 7e editie van de Publication Manual of the American Psychological Association in oktober 2019 wordt regelmatig de vraag gesteld of en wanneer de herziene richtlijnen worden verwerkt op de website van de HAN Studiecentra en in de handleiding De APA-richtlijnen uitgelegd. Dit blogbericht gaat in op enkele veelgestelde vragen.

Wat is het verschil tussen de huidige en de nieuwe richtlijnen?
Er zijn ongeveer 20 herziene en nieuwe APA-richtlijnen met betrekking tot bronvermelding. De Werkgroep APA heeft de nieuwe richtlijnen geïnventariseerd en in de meeste gevallen zullen deze wijzigingen worden overgenomen voor de Nederlandse richtlijnen in de 3e editie van De APA-richtlijnen uitgelegd en op bovengenoemde website. Zie ook het blogbericht De APA-richtlijnen uitgelegd: verschillen 2e en 3e editie.

Wanneer verschijnt de 3e editie van De APA-richtlijnen uitgelegd?
De verschijningsdatum is juni 2021, ook nu weer als ringband en als gratis download. Dit geeft het onderwijs tijd genoeg om de nieuwe richtlijnen met ingang van schooljaar 2021-2022 te gaan gebruiken.

Waarom verschijnt de 3e editie van De APA-richtlijnen uitgelegd pas in 2021?
De Werkgroep APA heeft besloten om niet alleen de herziene richtlijnen te verwerken maar ook om de handleiding een nieuwe indeling te geven naar voorbeeld van de 7e editie van de Publication Manual. Tevens zullen er enkele nieuwe onderwerpen worden toegevoegd, waaronder de opmaak van een verslag en meer voorbeelden van tabellen en figuren – het meest gezochte onderwerp op dit blog.
In combinatie met het productieproces is er te weinig tijd om de nieuwe editie op tijd af te hebben voor het nieuwe schooljaar, daarom is gekozen voor mei 2021. Een eerdere datum, midden in het schooljaar zou tot verwarring kunnen leiden.

Moet ik de nieuwe richtlijnen vanaf schooljaar 2021-2022 gaan toepassen of mag ik de 2e editie blijven gebruiken?
De Werkgroep APA adviseert om vanaf het schooljaar 2021-2022 alleen de nieuwe richtlijnen toe te passen. Overleg met de eigen docent of opleiding als je liever de 2e editie wilt blijven gebruiken.

Mag ik de nieuwe richtlijnen nu al toepassen of moet ik wachten tot de 3e editie is verschenen?
Er zijn nu al diverse mogelijkheden om de herziene richtlijnen te bestuderen en eventueel toe te passen. Naast de 7e editie van de Publication Manual is de American Psychological Association een nieuw weblog begonnen. In Nederland worden een aantal nieuwe richtlijnen onder andere op de website van Scribbr beschreven. Overleg met de eigen docent of opleiding als je nu al de nieuwe richtlijnen wilt gaan gebruiken.

Ik heb nog een vraag of een opmerking, waar kan ik die stellen?
Stuur een e-mail aan auteursrecht@han.nl. De informatiespecialist van de eigen opleiding of hogeschool benaderen kan uiteraard ook.
 

14 april 2020

Online lessen en cursussen

Hoewel dit blog zich zelden richt op actuele onderwerpen is dat dit keer wel het geval. Op dit moment worden er veel online lessen gegeven en volgen mensen online een cursus, maar: hoe verwijs je naar een webinar, weblecture of andere online gevolgde bijeenkomst?

Of en hoe een online meeting wordt vermeld in een bronnenlijst is afhankelijk van de beschikbaarheid na afloop. Kan de lezer of beoordelaar van de tekst waarin naar de online bijeenkomst wordt verwezen deze terugzien, al dan niet na inlog?

Is dat het geval, verwijs er dan in de tekst naar met de naam van de spreker of organisatie en het jaartal. Voeg bij een citaat en eventueel bij een parafrase ook de tijdsaanduiding toe (minuut: seconde). In de bronnenlijst worden ook de volledige datum, titel, raadpleegdatum en link genoemd. Achter de titel kan, indien van toepassing, tussen vierkante haakjes een omschrijving worden gegeven.

Voorbeeld online les (fictief)
Tekst
Een hypothese is een stelling die nog niet bewezen is (Van den Bergh, 2020) en …
of
Volgens Van den Bergh (2020, 1:53) geeft een hypothese “een voorlopig antwoord op de hoofdvraag en daarna onderzoek je of dit juist is”. 
Bronnenlijst

Van den Bergh, F. (2020, 31 maart). Van vraagstelling naar theorie en hypothesen [Weblecture]. Stream. Geraadpleegd op 14 april 2020, van https://stream.microsoft.com/l/file/37F9B02B-10F9-4B56-989B-8919C5D9A151

Voorbeeld webinar
Tekst
Tijdens het webinar van SURF (2020) presenteerde een medewerker van Hogeschool Inholland een …
of
Volgens de eerste spreker, Zac Woolfit (SURF, 2020, 1:53), is dat … 
Bronnenlijst

SURF. (2020, 18 maart). Hoe verplaatsen we ons onderwijs naar online? [Webinar]. Geraadpleegd op 14 april 2020, van https://surfnet.nepgroup-webinars.com/hoe-verplaatsen-we-ons-onderwijs-naar-online


Is de online meeting niet bewaard gebleven of de opname niet (meer) toegankelijk, verwijs dan alleen in de tekst naar de bijeenkomst als persoonlijke communicatie. Er komt geen vermelding in de bronnenlijst, in de tekst kan uiteraard wel een toelichting worden gegeven.

Voorbeeld online les (fictief)
Tijdens de online les werd verteld dat een hypothese een stelling is die nog niet bewezen is (F. van den Bergh, persoonlijke communicatie, 31 maart 2020) en …
of
Volgens Frits van den Bergh (persoonlijke communicatie, 31 maart 2020) is een hypothese een voorlopig antwoord op de hoofdvraag, daarna wordt onderzocht of dit juist is.
Voorbeeld webinar
Tijdens het webinar Hoe verplaatsen we ons onderwijs naar online? (SURF, persoonlijke communicatie, 18 maart 2020) presenteerde een medewerker van Hogeschool Inholland een …
of
Zac Woolfit (persoonlijke communicatie, 18 maart 2020) vertelde tijdens het SURF-webinar Hoe verplaatsen we ons onderwijs naar online? dat …
Zie eventueel ook het blogbericht Lessen.
 

Deze pagina is op 21 september 2021 aangepast zodat de inhoud 
overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
 

23 maart 2020

Medische websites

Hoewel dit blog zich zelden richt op actuele onderwerpen is dat dit keer wel het geval. Veel mensen willen zich informeren over de stand van zaken rondom het coronavirus of andere ziekteverschijnselen en gaan daarvoor op zoek naar betrouwbare informatie. Veel geraadpleegde websites zijn VZinfo.nl, de site van het RIVM en Thuisarts.nl. Behalve over het coronavirus bieden deze websites informatie aan over tal van medische onderwerpen, vandaar de vraag: hoe verwijs je naar een medische website?

VZinfo.nl (tot februari 2022 Volksgezondheidenzorg.info)
De website VZinfo.nl wordt gemaakt door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De opdrachtgever wordt niet in de bronvermelding genoemd. Een veelgemaakte fout is dat bij het ontbreken van een auteursnaam niet de naam van de organisatie, RIVM, wordt ingevuld maar VZinfo.nl, de naam van de website. Op de pagina Citeersuggestie wordt dit ook geadviseerd maar dit is niet volgens de APA-richtlijnen.

Het eerste voorbeeld gaat over de pagina Arbeidsongeschiktheid. Deze pagina heeft tal van subpagina’s en extra informatie die elk een eigen webadres hebben. Onder Leeftijd en geslacht staat een link met de naam Incidentie ziekteverzuim naar leeftijd en geslacht die gaat naar de pagina Ziekteverzuim | Leeftijd en geslacht. Het lijkt alsof er geen auteurs of datum genoemd worden, maar onderaan de pagina staat 'Experts en redactie'. Door hier op te klikken verschijnen er één auteursnaam en één redacteur. Een publicatiedatum ontbreekt.
Met deze gegevens kan deze bronvermelding worden samengesteld:
Bronnenlijst

Eysink, P. E. D. (z.d.). Ziekteverzuim | Leeftijd en geslacht (T. Hulshof, Red.). VZinfo.nl. Geraadpleegd op 19 oktober 2022, van https://www.vzinfo.nl/ziekteverzuim/leeftijd-en-geslacht

In de tekst
(Eysink, z.d.)
of
Volgens Eysink (z.d.) …

Op sommige pagina's wordt een (wijzigings-)datum genoemd, neem deze over:

Bronnenlijst

De Weerdt, A. C., Gouwens, S., Koopmanschap, M. A., Van der Meer, A., & Kommer, G. J. (2022, 6 juli). ADHD en overige gedragsstoornissen: Zorguitgaven. VZinfo.nl. Geraadpleegd op 19 oktober 2022, van https://www.vzinfo.nl/adhd/zorguitgaven

In de tekst

(De Weerdt, 2022)
of
Volgens De Weerdt (2022) …

Let op dat de redacteur achter de titel genoemd wordt en niet in de tekst wordt vermeld.
Er zijn ook pagina’s waarbij er geen auteur(s) en redacteur(s) worden genoemd. Noteer hier RIVM (de organisatie verantwoordelijk voor de inhoud van de website, voluit geschreven):
Bronnenlijst

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (z.d.). Sociaaleconomische status. VZinfo.nl. Geraadpleegd op 23 maart 2020, van https://www.vzinfo.nl/sociaaleconomische-status

In de tekst
(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, z.d.)
of
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (z.d.) …

Als er in de tekst meer dan eens naar het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu wordt verwezen mag vanaf de tweede verwijzing de afkorting RIVM gebruikt worden. Voeg in dat geval bij de eerste verwijzing de afkorting toe. In de bronnenlijst staat altijd de volledige naam.

Eerste verwijzing

(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu [RIVM], z.d.)
of
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM, z.d.) …

Tweede en latere verwijzingen

(RIVM, z.d.)
of
Volgens het RIVM (z.d.) …


Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Het RIVM heeft ook een eigen website (www.rivm.nl) waarbij bovenaan de website Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport staat. Omdat het RIVM een onafhankelijke instituut is volstaat bij bronvermelding deze naam:
Bronnenlijst

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. (2020, 23 maart). Coronavirus kaart van Nederland per gemeente. Geraadpleegd op 23 maart 2020, van htps://www.rivm.nl/coronavirus-kaart-van-nederland-per-gemeente

In de tekst
(Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2020)
of
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (2020) …
Op deze pagina staat een afbeelding, zie voor uitleg over hoe naar deze en andere figuren te verwijzen als de figuur in de eigen tekst wordt overgenomen het Het grote figuren blogbericht: 3 Figuur overgenomen uit webpagina, of het onderschrift bij Figuur 1.

Opmerking. Overgenomen uit Coronavirus kaart van Nederland per
gemeente door Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2020
(https://www.rivm.nl/coronavirus-kaart-van-nederland-per-gemeente).
Copyright 2020, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.


Thuisarts.nl
Net als bij VZinfo.nl wordt Thuisarts.nl regelmatig ten onrechte als organisatie genoemd. Onderaan iedere webpagina staat de naam van de organisatie: Nederlands Huisartsen Genootschap.
Er zijn webpagina’s zonder publicatiedatum (eerste voorbeeld) en pagina’s die wel een datum vermelden, zoals de nieuwsberichten (tweede voorbeeld):
Bronnenlijst

Nederlands Huisartsen Genootschap. (z.d.). ADHD. Thuisarts.nl. Geraadpleegd op 23 maart 2020, van https://www.thuisarts.nl/adhd

In de tekst
(Nederlands Huisartsen Genootschap, z.d.).
of
Volgens het Nederlands Huisartsen Genootschap (z.d.) …
Bronnenlijst

Nederlands Huisartsen Genootschap. (2020, 20 maart). Blijf thuis als u klachten heeft: Adviezen voor u en uw gezin als u ziek thuis bent. Thuisarts.nl. Geraadpleegd op 23 maart 2020, van https://www.thuisarts.nl/nieuws/blijf-thuis-als-u-klachten-heeft

In de tekst
(Nederlands Huisartsen Genootschap, 2020).
of
Volgens het Nederlands Huisartsen Genootschap (2020) …
De pagina Over Thuisarts.nl geeft een aantal namen van redacteurs, eindredacteurs, adviseurs, etc. maar omdat deze namen niet op de aparte webpagina’s worden genoemd kan overal naar Nederlands Huisartsen Genootschap worden verwezen. 

 
Deze pagina is op 21 september 2021 aangepast zodat de inhoud 
overeenkomt met de 3e herziene editie van De APA-richtlijnen uitgelegd.
Deze pagina is op 19 oktober 2022 aangepast omdat de naam van de website Volksgezondheideninfo.nl is gewijzigd in VZinfo.nl.
 

19 februari 2020

Recensies

In de nieuwe editie van de Publication manual wordt in § 10.7 Reviews (pp. 334-335) uitgelegd hoe te verwijzen naar recensies van een boek, film of televisieserie in een online tijdschrift, krantenartikel of webpagina. De vermeldingen wijken niet af van andere online bronnen, behalve de toevoeging van het geraadpleegde werk tussen vierkante haakjes:

Recensent, A. (jaartal, dag maand). Titel van de recensie [Recensie van het boek/de film/etc., titel boek/film/etc., van A. Maker, functie]. Naam website. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://xxxx

Voorbeeld van een online recensie van een speelfilm:

Eyken, K. (2019, 4 oktober). De kritische fan op onze redactie over Joaquin Phoenix [Recensie van de film Joker, van T. Phillips, Regisseur]. Manners. Geraadpleegd op 19 februari 2020, van https://www.manners.nl/joker-review/

Voorbeeld van een online recensie van een televisieserie:

Koelewijn, P. (2019, 21 mei). Draak van een einde [Recensie van seizoen 8 van de televisieserie Game of Thrones, van D. Nutter, M. Sapochnik, D. Benioff, & D. B. Weiss, Regisseurs]. Superguide. Geraadpleegd op 19 februari 2020, van https://www.superguide.nl/nieuws/game-of-thrones-seizoen-8-recensie-draak-van-een-einde-serie

Deze uitleg sluit gedeeltelijk aan bij een vraag van een student: hoe verwijs je naar een Google-review?

Google Maps biedt gebruikers de mogelijkheid een recensie te schrijven over bezochte plaatsen. Een gebruiker moet een profiel aanmaken en heeft naast het plaatsen van een beoordeling ook de mogelijkheid een zelfgemaakte foto te uploaden. Alle reviews zijn openbaar. Zie voor uitleg Google Maps Help.

Bovenstaand voorbeelden sluiten hier niet helemaal bij aan, er is immers bij een restaurant, toeristische attractie of hotel geen sprake van een ‘maker’. Ook ontbreekt een titel, gebruik daarom de tekst van de review tot maximaal 20 woorden.
Iedere recensie krijgt van Google een eigen weblink, waarmee de review makkelijk kan worden teruggevonden. De link kan worden gevonden door naar de pagina van de beoordelaar te gaan, de review op te zoeken en op ‘Delen’ te klikken. Er wordt geen datum genoemd, wel “2 weken geleden” of “een jaar geleden”, waardoor alleen het jaartal met zekerheid te noemen is.

Recensent, A. (jaartal). Eerste regel van de recensie [Google-review van naam locatie]. Google Maps. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://goo.gl/maps/...

Afgelopen maand was uw APA-Team op reis door Nieuw Zeeland (vandaar dat een nieuw bericht even op zich heeft laten wachten) en bezocht daar onder meer Hobbiton Movie Set (zie Figuur 1). Voor de trilogieën van The Lord of the Rings en The Hobbit werd een filmdecor gebouwd dat na de opnamen een permanente locatie werd. Hobbiton is alleen te bezoeken als onderdeel van een rondleiding.


Er zijn al ruim 9.700 Google-reviews geplaatst, onderstaand twee voorbeelden van recent geplaatste Nederlandstalige recensies:
Tekst
De meningen over de rondleidingen zijn overwegend positief, al wijzen verschillende bezoekers op de drukte: “verschrikkelijk toeristisch” (Hendriks, 2020) en “er lopen veel groepen tegelijk rond” (Shanna, 2020).
Bronnenlijst

Hendriks, E. (2020). Natuurlijk prachtig om te zien alleen zo verschrikkelijk toeristisch. De enige mogelijkheid om het te zien is met een guide [Google-review van Hobbiton Movie Set Tours]. Google Maps. Geraadpleegd op 19 februari 2020, van https://goo.gl/maps/qBqyQfoDDryoF7RR6

Shanna. (2020). Prachtige locatie, erg leuk om de set te bewandelen. Wel touristisch, er lopen veel groepen tegelijk rond. Onze gids was [Google-review van Hobbiton Movie Set Tours]. Google Maps. Geraadpleegd op 19 februari 2020, van https://goo.gl/maps/yoxQb44eUAcJ599L8

N.B. ‘Shanna’ gebruikt alleen deze naam.
   
Deze pagina is op 21 september 2021 aangepast zodat de inhoud overeenkomt met de 3e herziene editie van
 De APA-richtlijnen uitgelegd
.